Η Εικόνα της Αθήνας
Από την Ανάπλαση έως την Ριζική Αλλαγή

Ο διαγωνισμός Rethink Athens έθεσε έναν πολύ φιλόδοξο στόχο με την επιλογή του αντικειμένου, αλλά και της έκτασης της περιοχής παρέμβασης. Διαμέσου της ανάπλασης του σημαντικότερου άξονα της πόλης, επιχειρεί μια ριζική αλλαγή της εικόνας της Αθήνας. Η επίτευξη ενός τέτοιου στόχου δεν μπορεί να βασίζεται μόνον σε επεμβάσεις πεζοδρομήσεων, αλλαγής κυκλοφοριακών ροών και επιλογής υλικών. Σε αρχιτεκτονικό και αστικό επίπεδο απαιτείται επέμβαση μεγάλης κλίμακας με φιλοσοφία και επιμέρους στοιχεία που να καθιστούν δυνατή την εξάπλωση της στον πολεοδομικό ιστό.

Ακολουθώντας αυτό το σκεπτικό η πρότασή μας εστιάζει σε δυο βασικά στοιχεία.

Το πρώτο είναι η επέμβαση στην πλατεία Ομονοίας με τη διαμόρφωση ενός δυνατού τοπόσημου ως υπερτοπικού πόλου έλξης, σε αντιστάθμιση της υπάρχουσας σπουδαιότητας του άλλου πόλου, της πλατείας Συντάγματος.

Το δεύτερο είναι η διαμόρφωση του πεζόδρομου της Πανεπιστημίου με έμφαση και συμβολισμό από από σειρά «εικονικών γεγονότων». Αυτά τα συνεχόμενα «γεγονότα» ενισχύουν την αναγνωρισιμότητα του δημόσιου αστικού χώρου και εντείνουν τον χαρακτήρα της νέας Πανεπιστημίου ως ενιαίο αισθητικό σύνολο γεγονότων.

Τα δυο αυτά στοιχεία συνδέονται μεταξύ τους από ένα αρχιτεκτονικό στοιχείο που δανείζεται ποιοτικά χαρακτηριστικά από μια υφασμάτινη κορδέλα, διατρέχοντας το σύνολο της οδού Πανεπιστημίου, και καταλήγοντας στην Ομόνοια. Ο περιπατητής στον νέο πεζόδρομο της Πανεπιστημίου συναντά τα στοιχεία της κορδέλας που εντάσσονται λειτουργικά στον κυρίως πεζόδρομο και αναπτύσσονται σε όλο το μήκος της Πανεπιστημίου, και με εξάρσεις διαμορφώνουν σημεία αναφοράς /αλλαγής πορείας, κιόσκια πληροφοριών (info points), συντριβάνια, καθιστικά, συντριβάνια, χώρους στάσης κλπ.

Η «κορδέλα» μπορεί να εμφανίζεται και σε άλλους άξονες της πόλης, ορίζοντας μια κατεύθυνση προς την πλατεία Ομονοίας που αποτελεί το κομβικό σημείο συνάντησης των ροών της πόλης. Το σημείο αυτό υλοποιείται στον αστικό χώρο της Ομόνοιας ως τοπόσημο που παίρνει την μορφή μιας «αναγενόμενης δέσμης» που αποτελείται από λεπτά αρχιτεκτονικά στοιχεία, τα οποία καθώς συγκλίνουν από την περιφέρεια στο κέντρο, ανυψώνονται σχηματίζοντας την περίμετρο ενός ιδεατού κύκλου.

Σημειακές παρεμβάσεις αποτελούν η Πλατεία Δικαιοσύνης, η οποία απευθύνεται στις νεαρές ηλικίες και τον πολιτισμό, με την διαμόρφωση μικρού ανοιχτού θεάτρου και εγκαταστάσεις παιχνιδιών όπως υπαίθριο σκάκι, carousel και skating area. Επίσης προτείνεται η μετατροπή του άδειου κτιρίου του παλαιού νομισματοκοπείου σε παιδικό μουσείο. Μπροστά από το κτίριο του Πανεπιστημίου, στην συμβολή με την οδό Κοραή διαμορφώνεται ενιαία δαπεδόστρωση διακόπτοντας την γραμμικότητα της Πανεπιστημίου, και σχηματίζοντας ένα νέο αστικό άνοιγμα.

Προβλέπονται αρκετές επιφάνειες πρασίνου και φύτευση δένδρων για την επίτευξη δροσισμού κατά τους θερινούς μήνες και την γενικότερη βελτίωση του αστικού μικροκλίματος.

Η αλλαγή της λειτουργίας του κέντρου της Αθήνας ως τόπος ανάπτυξης πολιτιστικών δραστηριοτήτων και ως καταλύτης του δημιουργικού δυναμικού της πόλης, μπορεί να επιτευχθεί με μια σειρά παρεμβάσεων που υποχρεωτικά υπερβαίνουν τα όρια του αστικού σχεδιασμού. Η αρχιτεκτονική πρόταση μπορεί να υποστηρίξει και να συμβάλει στην κατεύθυνση υλοποιώντας στο χώρο την φιλοσοφία του οράματος.